Esenler’ de 12’si özel 13 ana okulu, 5’i özel toplam 35 ilköğretim okulu, 7’si özel 13 lise bulunmaktadır. Bu okullarımızda 82 bin öğrenci eğitim görmektedir. Esenler’de ayrıca, 12 özel dershane, 3 özel öğrenci yurdu ve 2 adet de özel etüt merkezi bulunmaktadır.
Esenler’de devlete ait bir kütüphane bulunmamaktadır. Bu açığı kapatabilmek için belediye tarafından Atışalanı’nda, içerisinde Barış Manço Çocuk Kütüphanesi’nin de bulunduğu modern bir kütüphane hizmete sokulmuştur. Belediyenin Ninehatun Mahallesi’nde bulunan hizmet binasında açılan kütüphanenin, okul kütüphaneleri dahil olmak üzere ilçedeki tüm kütüphanelerle bilgisayar bağlantılı hizmet vermesi için çalışmalar sürdürülmektedir.
Yine belediye tarafından Fevzi Çakmak Mahallesi’nde yapılan Esenler Kültür Merkezi’ne geçici olarak Esenler Belediyesi taşınmıştır. Ancak burada kültür-sanat hizmetleri devam etmektedir. Tuna Mahallesi’nde inşa edilen modern Esenler Kültür Merkezi de ilçeye hizmet vermeye başladı.
Belediyemizce Birlik Mahallesi’nde bir kültür merkezi daha inşa edilecek. Bu merkez içerisinde de kütüphane, tiyatro ve sinema salonları da yer alacak.
İlçemizde özel sürücü kurslarının yanında Büyükşehir Belediyesi Personel ve Eğitim Daire Başkanlığı tarafından açılan Meslek Edindirme Kursları’nın da (İSMEK) 6 ayrı şubesi bulunmaktadır. Birlik Mahallesi, Fevzi Çakmak Mahallesi, Turgut Reis Mahallesi, Başakşehir Mahallesi, Menderes Mahallesi ve Fatih Mahallesi’nde bulunan İSMEK kurslarında bilgisayardan boyamaya, tezhibe kadar 30 branşta el becerisi kursu verilmektedir. Kurslara her yıl yaklaşık 5.000 kursiyer katılmaktadır.
Belediyemiz tarafından da periyodik olarak ücretsiz İngilizce, Bilgisayar, Türk Sanat, Türk Tasavvuf ve Ney kursları düzenlenmektedir.